Dairesel Izgara Nedir? Atıksu Arıtma Tesislerinde Görevi ve Önemi
Atıksu arıtma tesislerinde, ham atıksu ile gelen katı atıkların (paçavra, poşet, dal parçaları, yaprak vb.) tesise giriş yapmadan tutulması, kendinden sonraki ekipmanları (pompalar, borular, havalandırma ekipmanları) korumak ve proses verimliliğini sağlamak için hayati önem taşır. Bu işlemi gerçekleştiren kaba ızgaralardan biri de dairesel ızgaralardır. Genellikle kanal içerisine monte edilen bu ızgaralar, atıksuyu etkin bir şekilde süzer ve topladığı atıkları otomatik olarak temizler. Bu yazımızda, dairesel ızgaraların çalışma prensibini, teknik özelliklerini ve avantajlarını ele alıyoruz.
Dairesel Izgara Nedir?
Dairesel ızgara, atıksu giriş kanalına belirli bir açıyla yerleştirilen, dönen bir tırmık veya fırça sistemi ile kendi kendini temizleyebilen mekanik bir kaba ızgara ekipmanıdır. Izgara çubukları genellikle dairesel bir yapı oluşturacak şekilde tasarlanmıştır. Atıksu bu çubukların arasından geçerken, katı atıklar ızgara yüzeyinde tutulur.
Dairesel Izgara Ne Ä°ÅŸe Yarar?
Dairesel ızgaralar, ön arıtma ünitelerinde şu temel görevleri üstlenir:
-
Tesisin mekanik ekipmanlarını (pompalar, vanalar vb.) tıkanmaya ve hasara karşı korur.
-
Atıksu içindeki kaba ve lifli katı maddeleri tutar.
-
Kendi kendini temizleme özelliği ile sürekli ve verimli bir çalışma sağlar.
-
Bakım ve işletme yükünü azaltır.
-
Prosesin ilerleyen aşamalarındaki yükü hafifletir.
Teknik Özellikleri
Dairesel ızgaraların özellikleri, kanal boyutuna ve beklenen katı yüküne göre değişiklik gösterir. Genel teknik özellikleri şunlardır:
| Özellik | Açıklama |
| Gövde Malzemesi | Paslanmaz çelik (AISI 304 / 316) veya sıcak daldırma galvaniz kaplı çelik |
| Izgara Çubuk Aralığı | 10 mm – 50 mm (Kaba ızgara sınıfı) |
| Temizleme Sistemi | Döner tırmık veya döner fırça |
| Çalışma Prensibi | Sürekli veya seviye farkına (diferansiyel) göre otomatik çalışma |
| Motor Gücü | Düşük (0.75 – 2.2 kW arası) |
| Montaj Tipi | Atıksu kanalına açılı montaj |
Dairesel Izgara Çeşitleri
-
Tırmıklı Dairesel Izgara (Rake Type)
-
Izgara yüzeyinde biriken katıları toplamak için bir veya daha fazla döner tırmık kolu kullanır.
-
Tırmıklar, atıkları ızgara yüzeyinden sıyırır ve deşarj noktasına taşır.
-
En yaygın kullanılan modeldir.
-
-
Fırçalı Dairesel Izgara (Brush Type)
-
Özellikle daha küçük veya lifli atıkların tutulmasında etkilidir.
-
Dönen bir fırça sistemi, ızgara çubuklarının arasını ve yüzeyini sürekli temizler.
-
Tasarımda Dikkat Edilmesi Gerekenler
-
Kanal Boyutları: Izgara, kanalın genişliğine ve derinliğine tam uyum sağlamalıdır.
-
Hidrolik Kapasite: Izgara, maksimum debide bile hidrolik kayba (basınç düşüşü) neden olmayacak şekilde tasarlanmalıdır.
-
Atık Yükü: Beklenen katı madde miktarı, temizleme mekanizmasının hızını ve sıklığını belirler.
-
Çubuk Aralığı: Korunacak ekipmanın hassasiyetine göre ızgara çubuk aralığı seçilmelidir.
-
Malzeme Seçimi: Atıksuyun korozif özelliklerine karşı dayanıklı paslanmaz çelik malzeme tercih edilmelidir.
Dairesel Izgaraların Avantajları
✅ Sağlam ve dayanıklı yapıları sayesinde uzun ömürlüdürler.
✅ Otomatik temizleme mekanizması ile sürekli çalışırlar.
✅ Düşük enerji tüketimi ve minimum bakım ihtiyacı sağlarlar.
✅ Tıkanma riskini en aza indirerek pompalara ve diğer ekipmanlara tam koruma sunarlar.
✅ İşletme kolaylığı ve güvenilir performans sunarlar.
Sonuç: Ön Arıtmanın Güvenilir Koruyucusu
Dairesel ızgaralar, atıksu arıtma tesislerinin girişindeki ilk savunma hattıdır. Mekanik aksamları koruyarak tüm tesisin sağlıklı ve kesintisiz çalışmasını garanti altına alırlar. Otomatik çalışma prensipleri ve sağlam tasarımları sayesinde, minimum operatör müdahalesi ile maksimum verimlilik sunarlar. Doğru projelendirilmiş bir dairesel ızgara, tesisin işletme maliyetlerini doğrudan düşüren bir yatırımdır.
Siz de tesisiniz için en uygun kaba ızgara çözümünü belirlemek isterseniz, mühendislik ekibimizle iletişime geçebilir, ihtiyacınıza özel tasarımlarımızdan faydalanabilirsiniz.